Η αμβλυωπία είναι η κατάσταση κατά την οποία η λειτουργία της όρασης δεν αναπτύχθηκε φυσιολογικά με αποτέλεσμα τη μείωση της οπτικής οξύτητας. Αναφέρεται συχνά και ως “τεμπέλικο μάτι” και αποτελεί μια από τις πιο συχνές οφθαλμολογικές παθήσεις της παιδικής ηλικίας, με συχνότητα εμφάνισης που ανέρχεται στο 5% του γενικού πληθυσμού. Παρόλο που η δυσλειτουργία αυτή συνήθως αφορά τον ένα μόνο οφθαλμό, ενδέχεται να επηρεάσει και τη διόφθαλμη (στερεοσκοπική) όραση.

Οι συνηθέστερες αιτίες πρόκλησης αμβλυωπίας είναι ο στραβισμός, τα υψηλά διαθλαστικά σφάλματα (μυωπία, υπερμετρωπία, αστιγματισμός), η ανισομετρωπία (μεγάλη διαφορά διαθλαστικής ανωμαλίας ανάμεσα στους δύο οφθαλμούς) και οι διάφορες καταστάσεις που προκαλούν αποστέρηση του ερεθίσματος (όπως π.χ. ο συγγενής καταρράκτης ή η βλεφαρόπτωση). Στις περιπτώσεις αυτές η εικόνα που μεταφέρεται από το μάτι που πάσχει στον εγκέφαλο δεν χρησιμοποιείται, με αποτέλεσμα το παιδί να σταματά σύντομα να χρησιμοποιεί το αδύναμο μάτι με επακόλουθο την ανάπτυξη της αμβλυωπίας σε αυτό (τεμπέλικο μάτι).

Οι περισσότερες περιπτώσεις αμβλυωπίας μπορούν να αντιμετωπιστούν με εξαιρετική επιτυχία αν η διάγνωση γίνει έγκαιρα, στα πρώτα χρόνια της ζωής. Οι πιθανότητες βελτίωσης μειώνονται δυστυχώς αισθητά μετά την πρώτη δεκαετία της ζωής. Η θεραπεία περιλαμβάνει τη χορήγηση γυαλιών ή φακών επαφής για τη διόρθωση των διαθλαστικών ανωμαλιών ή και την κάλυψη του υγιούς-δυνατού οφθαλμού με συγκεκριμένα θεραπευτικά σχήματα.

Η κάλυψη αυτή του υγιούς οφθαλμού αναγκάζει το παιδί να χρησιμοποιεί τον αμβλυωπικό οφθαλμό και στοχεύει έτσι στη βελτίωση της οπτικής του οξύτητας και στην ενδυνάμωση ολόκληρου του οπτικού συστήματος. Είναι η πλέον δοκιμασμένη και αποτελεσματική μέθοδος για την αντιμετώπιση της αμβλυωπίας και συνεχίζεται έως ότου ο αμβλυωπικός οφθαλμός αποκτήσει την επιθυμητή ή τη μεγαλύτερη δυνατή οπτική οξύτητα.

Αποτελέσματα παρόμοια με την κάλυψη υποτίθεται ότι προσφέρουν κάποιες σύγχρονες μέθοδοι που βασίζονται στη διέγερση του αμβλυωπικού οφθαλμού με ερεθίσματα που προβάλλονται σε οθόνη H/Y (neurovision). Η αποτελεσματικότητα της μεθόδου αυτής είναι ακόμη υπό διερεύνηση.